Museum Hindeloopen, zaal Taal & Toekomst
Het museum werd geheel vernieuwd en heropend op 18 juni 2024. Het vertelt over de geschiedenis en cultuur van het Friese stadje Hindeloopen. Die is bijzonder en vooral als het gaat om de 17e en 18e eeuw. Hindeloopen was toen namelijk zeer welvarend door de Oostzeevaart. De grootschippers haalden hout in de landen rond de Oostzee in opdracht van Amsterdamse handelaren. Hout was belangrijk voor de bouw van huizen en schepen en de Hindeloopers legden daarmee de basis van de economische bloei in de 17e eeuw.
De welvaart in Hindeloopen uitte zich vooral in de streekdracht en de pronkkamers. Beide getuigen van de toegang tot luxe producten, die via de VOC in Amsterdam verhandeld werden, zoals beschilderde sits en katoenen ‘bontjes’ uit Oost-Indië en porselein uit China. Tegelijkertijd beperkte die gerichtheid op Amsterdam en de Oostzeevaart én de geïsoleerde ligging van Hindeloopen de contacten met het Friese achterland. Hierdoor volgden de Hindeloopers niet de ontwikkeling naar het moderne Fries en bewaarden zij woorden uit het Oudfries in hun taal.
Ons werd gevraagd vormen te bedenken om de ontwikkeling en kenmerken van het Hindeloopers of Hylpers te presenteren. Wij bedachten en ontwierpen het volgende:
- In een reeks van drie landkaarten wordt de ontwikkeling van de taal en het taalgebied van het Oudfries in de Vroege Middeleeuwen naar de hedendaagse Hindelooper taal in beeld gebracht.
- Een aantal Hindelooper woorden en korte zinnen zijn op de wanden aangebracht, zodanig dat hun plaats op de wand een indicatie geeft van hun betekenis, bijvoorbeeld ‘in raeden moere’ op een rode muur, en ‘in môi útsicht’ onder een raam.
- Een soort Hindelooper leesplank, met woorden en illustraties die typisch zijn.
- Een aanwezige bedstedewand, bestaande uit drie delen en omgebouwd tot vitrinekast, is ingezet als drieluik ‘ferlyden – headen – tokómst’ en is overeenkomstig ingericht met boeken.
- In het midden een ellipsvormige tafel met stoelen, te gebruiken als leestafel. Het middelste deel van de vitrinewand geldt als bibliotheek.
De afbeeldingen van de leesplank en de landkaarten zijn getekend door illustrator en grafisch ontwerper Erik Flokstra (Pixel & inkt) in Culemborg. De inrichting is uitgevoerd door Artitude in Leeuwarden. De kleurstelling van de wanden is door het museum bepaald.